Ví dụ: Xác định thành phần của hỗn hợp gồm NaCl và . Lời giải: Bước 1: Cho hỗn hợp tác dụng với dung dịch HCl loãng:
NaCl không phản ứng.
phản ứng với HCl tạo thành khí .
Bước 2: Dẫn khí qua dung dịch nước vôi trong:
Nước vôi trong bị đục hóa do tạo thành kết tủa .
Kết luận: Hỗn hợp ban đầu gồm NaCl và
Dựa vào dữ kiện về khối lượng, thể tích, hoặc nồng độ mol của các chất trong hỗn hợp, giải hệ phương trình để xác định thành phần của hỗn hợp:
Ví dụ: Cho 10 gam hỗn hợp gồm Mg và Al tác dụng với dung dịch HCl dư, thu được 11,2 lít khí (đktc). Tính thành phần phần trăm khối lượng của mỗi kim loại trong hỗn hợp ban đầu.
Lời giải:
Bước 2: Gọi số mol của Mg và Al lần lượt là x và y.
Lập hệ phương trình:
x + y = 0,5
24x + 27y = 10
Giải hệ phương trình:
x = 0,2
y = 0,1
Vậy, thành phần phần trăm khối lượng của Mg và Al trong hỗn hợp ban đầu lần lượt là 48% và 52%.
Bài tập ứng dụng
Giải bài tập liên quan đến ứng dụng của phản ứng hóa hợp trong sản xuất công nghiệp, đời sống.
Ví dụ:
Trong sản xuất công nghiệp:
Sản xuất axit sulfuric:
Sản xuất vôi sống:
Trong đời sống:
Nấu ăn: Khi nấu cơm, tinh bột trong gạo xảy ra phản ứng hóa hợp với oxi trong không khí tạo thành khí cacbonic và nước.
Hô hấp: Khi ta thở, oxi trong không khí tác dụng với hemoglobin trong máu tạo thành hợp chất oxyhemoglobin.
Lời giải:
Trong sản xuất công nghiệp:
Sản xuất axit sulfuric:
Phản ứng hóa hợp đóng vai trò quan trọng trong sản xuất axit sulfuric.
Phản ứng đầu tiên là phản ứng oxi hóa khử, trong đó đóng vai trò là chất khử và đóng vai trò là chất oxy hóa.
Phản ứng thứ hai là phản ứng hóa hợp giữa tạo thành axit sulfuric.
Sản xuất vôi sống:
Phản ứng hóa hợp xảy ra khi nung đá vôi () ở nhiệt độ cao.
Phản ứng này là phản ứng phân hủy, bị phân hủy thành CaO và .
Trong đời sống:
Nấu ăn:
Phản ứng hóa hợp xảy ra khi nấu cơm là phản ứng oxi hóa khử.
Tinh bột trong gạo () là chất khử, oxi trong không khí () là chất oxy hóa:
Hô hấp:
Phản ứng hóa hợp xảy ra khi ta thở là phản ứng cộng hợp.
Hemoglobin (Hb) kết hợp với oxi () tạo thành hợp chất oxyhemoglobin ().
Giải bài tập liên quan đến tính toán lượng chất cần thiết để sản xuất một sản phẩm nhất định.
Ví dụ:
Tính toán lượng khí cần thiết để khử 16 gam thành Fe.
Lời giải:
0,143 mol 3*0,143 mol
Bước 2: Tính toán số mol của
Bước 3: Tính toán số mol theo tỉ lệ mol trong phương trình