Nguyên tố Oganesson, một trong những phát hiện gần đây nhất trong lịch sử bảng tuần hoàn hóa học, đã gây ấn tượng mạnh mẽ trong giới khoa học. Với số hiệu nguyên tử 118, Oganesson không chỉ là nguyên tố có số hiệu nguyên tử cao nhất được biết đến mà còn là biểu tượng của những tiến bộ không ngừng trong lĩnh vực hóa học hạt nhân. Hãy cùng yeuhoahoc.edu.vn chúng tôi khám phá định nghĩa, lịch sử phát hiện, và vị trí của nguyên tố Oganesson trong bảng tuần hoàn hóa học.
Giới thiệu về nguyên tố Oganesson
Nguyên tố Oganesson là gì?
Oganesson (Og) là một nguyên tố hóa học với số nguyên tử là 118, thuộc nhóm 18, là thành viên mới nhất và nặng nhất trong bảng tuần hoàn. Được tổng hợp lần đầu tiên vào năm 2002 bởi các nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu Hạt nhân Liên bang ở Dubna, Nga, phối hợp với Lawrence Livermore National Laboratory ở California, Mỹ, Oganesson là một trong những nguyên tố siêu nặng và phóng xạ, có tuổi thọ rất ngắn. Nguyên tố này được đặt theo tên của Yuri Oganessian, một nhà khoa học người Nga nổi tiếng với những đóng góp quan trọng trong lĩnh vực nghiên cứu hạt nhân.
Lịch sử hình thành
- Năm 2002: Nhóm nhà khoa học Nga và Mỹ tại Viện nghiên cứu hạt nhân Dubna (JINR) tổng hợp thành công Oganesson lần đầu tiên.
- Năm 2016: Liên minh Hóa học Quốc tế (IUPAC) chính thức công nhận Oganesson và đặt tên theo nhà vật lý hạt nhân Yuri Oganessian, người có công lớn trong việc tìm kiếm và xác định các nguyên tố siêu nặng.
Một số mốc thời gian quan trọng:
- 1999: Nhóm nghiên cứu JINR bắt đầu dự án tổng hợp Oganesson.
- 2006: Thí nghiệm đầu tiên cho kết quả khả quan, phát hiện ra đồng vị Og294.
- 2012: Xác nhận thành công đồng vị Og294 và tổng hợp thêm đồng vị Og293.
- 2016: IUPAC công nhận Oganesson là nguyên tố thứ 118 trong bảng tuần hoàn.
Nguyên tố Oganesson trong bảng tuần hoàn hóa học
- Thuộc nhóm 18 (khí hiếm)
- Dự đoán có tính chất hóa học tương tự Radon (Rn)
- Là nguyên tố nhân tạo, không tồn tại trong tự nhiên
Nhóm | Chu kỳ | Nguyên tử khối (u) | Khối lượng riêng g/cm3 | Nhiệt độ nóng chảy (K) | Nhiệt độ bay hơi
K |
Nhiệt dung riêng
J/g.K |
Độ âm điện | Tỷ lệ trong vỏ Trái Đất
mg/kg |
18 | 7 | [294] | (5,0) | (258) | (263) | – | – | 0 |
Tính chất của nguyên tố Oganesson
Tính chất vật lý
- Do là nguyên tố nhân tạo và có thời gian bán rã rất ngắn, nên các tính chất vật lý của Oganesson chỉ có thể dự đoán dựa trên mô hình lý thuyết.
- Dự đoán Oganesson là kim loại ở điều kiện tiêu chuẩn.
- Có thể có điểm nóng chảy và điểm sôi cao do cấu trúc mạng tinh thể bền vững.
- Khối lượng riêng cao do số lượng proton và neutron lớn.
Tính chất hóa học
- Thuộc nhóm 18 (khí hiếm) trong bảng tuần hoàn.
- Dự đoán có tính chất hóa học tương tự Radon (Rn), do cấu hình electron hóa trị giống nhau (ns2 np6).
- Oganesson có thể có khả năng phản ứng với một số nguyên tố khác, nhưng do tính phóng xạ cao, việc nghiên cứu tính chất hóa học của nó gặp nhiều khó khăn.
Một số tính chất dự đoán khác:
- Có thể tạo thành các hợp chất với oxy và flo.
- Có thể tạo thành ion Og2+ trong dung dịch.
- Có thể có tính khử cao hơn Radon.
Ứng dụng của nguyên tố Oganesson
Hiện tại, do tính chất không ổn định và thời gian bán rã ngắn (chỉ vài mili giây), Oganesson không có ứng dụng thực tế nào. Việc tổng hợp nguyên tố Oganesson cũng đòi hỏi kỹ thuật tiên tiến và chi phí cao, khiến nó trở nên khan hiếm và khó tiếp cận.
Nghiên cứu khoa học
- Oganesson có thể đóng vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu cấu tạo hạt nhân và các phản ứng hạt nhân.
- Việc nghiên cứu Oganesson có thể giúp hiểu rõ hơn về sự hình thành và tiến hóa của các nguyên tố trong vũ trụ.
Y học hạt nhân
- Oganesson có thể được sử dụng để phát triển các phương pháp chẩn đoán và điều trị ung thư mới.
- Các đồng vị phóng xạ của Oganesson có thể được sử dụng để tạo ra các nguồn bức xạ có độ chính xác cao để tiêu diệt các tế bào ung thư.
Công nghiệp
- Oganesson có thể được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp đòi hỏi độ chính xác cao, ví dụ như trong sản xuất chip bán dẫn.
Điều chế và sản xuất nguyên tố Oganesson
Điều chế
Điều chế trong phòng thí nghiệm:
Oganesson được tổng hợp lần đầu tiên vào năm 2002 tại Viện nghiên cứu hạt nhân Dubna (JINR) ở Nga. Phương pháp điều chế sử dụng phản ứng hợp hạch giữa các hạt nhân:
- 208Pb + 58Fe → 266Og
Điều chế trong công nghiệp:
Do tính chất không ổn định và thời gian bán rã ngắn (chỉ vài mili giây), Oganesson không thể được sản xuất theo phương pháp công nghiệp thông thường. Việc tổng hợp Oganesson đòi hỏi kỹ thuật tiên tiến và chi phí cao, chỉ thực hiện được trong các cơ sở nghiên cứu chuyên dụng.
Sản xuất
Hiện tại, Oganesson không được sản xuất với mục đích thương mại. Việc tổng hợp Oganesson chỉ được thực hiện với mục đích nghiên cứu khoa học.
Phản ứng của nguyên tố Oganesson
Hiện nay, chỉ có một số thông tin hạn chế về các phản ứng của Oganesson được dự đoán dựa trên mô hình lý thuyết.
Dưới đây là một số ví dụ về các phản ứng hóa học dự đoán của Oganesson:
Phản ứng với oxy
Oganesson có thể phản ứng với oxy để tạo thành oxit Oganesson (OgO).
Og + O2 → OgO
Phản ứng với flo
Oganesson có thể phản ứng với flo để tạo thành florua Oganesson (OgF).
Og + F2 → OgF2
Phản ứng với nước
Oganesson có thể phản ứng với nước để tạo thành hydroxide Oganesson (OgOH) và hydro (H2).
Og + 2H2O → OgOH + H2
Phản ứng với axit
Oganesson có thể phản ứng với axit để tạo thành muối Oganesson.
Og + 2HCl → OgCl2 + H2
Lưu ý:
- Các phản ứng hóa học của Oganesson vẫn đang được nghiên cứu và chưa được xác định chính xác.
- Do tính chất không ổn định, Oganesson có thể tham gia vào các phản ứng khác nhau với tốc độ và hiệu suất khác nhau.
- Việc nghiên cứu các phản ứng hóa học của Oganesson có thể giúp hiểu rõ hơn về tính chất hóa học của nguyên tố này.
Vấn đề an toàn của nguyên tố Oganesson
Phơi nhiễm phóng xạ
- Oganesson là một nguyên tố phóng xạ, phát ra tia alpha và tia beta.
- Việc tiếp xúc trực tiếp với Oganesson có thể dẫn đến phơi nhiễm phóng xạ, gây hại cho sức khỏe con người, bao gồm:
- Ung thư
- Bỏng da
- Bệnh tim mạch
- Suy giảm hệ miễn dịch
- Cần có các biện pháp bảo hộ nghiêm ngặt để hạn chế tối đa việc tiếp xúc với Oganesson.
Ô nhiễm môi trường
- Oganesson có thể phát tán vào môi trường trong quá trình tổng hợp hoặc nghiên cứu.
- Việc ô nhiễm môi trường bởi Oganesson có thể gây hại cho hệ sinh thái và sức khỏe con người.
- Cần có các biện pháp kiểm soát và xử lý chất thải Oganesson một cách an toàn để tránh rò rỉ ra môi trường.
Nguy cơ tai nạn
- Việc tổng hợp và nghiên cứu Oganesson đòi hỏi kỹ thuật tiên tiến và phức tạp.
- Nguy cơ tai nạn, bao gồm cháy nổ, rò rỉ phóng xạ, có thể xảy ra trong quá trình nghiên cứu.
- Cần có các biện pháp an toàn nghiêm ngặt để giảm thiểu nguy cơ tai nạn và bảo vệ con người và môi trường.
Lưu ý:
- Mức độ nguy hiểm của Oganesson vẫn chưa được đánh giá đầy đủ do tính chất chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng của nguyên tố này.
- Cần có thêm nhiều nghiên cứu để xác định rõ hơn các nguy cơ tiềm ẩn và đưa ra các biện pháp an toàn phù hợp.
Kết thúc bài viết, chúng ta đã cùng nhau khám phá những thông tin thú vị và quan trọng về nguyên tố Oganesson, mở ra cánh cửa kiến thức rộng lớn trong lĩnh vực hóa học. Tại yeuhoahoc.edu.vn, chúng tôi luôn cam kết cung cấp nội dung chất lượng cao, cập nhật và dễ hiểu, giúp bạn dễ dàng tiếp cận và yêu thích môn học này hơn. Đừng quên theo dõi chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất và sâu sắc nhất về hóa học. Hãy cùng chúng tôi tiếp tục hành trình khám phá thế giới hóa học đầy màu sắc và bí ẩn!